Tijdens de voorbereiding van de tentoonstelling werd museumdirecteur Melissa Matuscak er door John Lautner’s oudste dochter Karol Peterson Lautner op gewezen dat in het verre Nederland twee Lautner-vorsers behulpzaam zouden kunnen zijn. Melissa benaderde ons met het verzoek om foto’s te mogen gebruiken die we in de afgelopen vier jaar tijdens onze bezoeken aan alle 100 nog bestaande Lautner gebouwen genomen hebben. Ook was ze geïnteresseerd in de maquette die op een van mijn webalbums te zien is. Het was een foto van de ‘Concannon residence’. Die maquette is gemaakt tijdens een oefening op de Fontys AAS in Tilburg, een studiemaquette, niet echt geschikt voor een serieuze tentoonstelling. Na overleg met Ko Jacobs werd Hayke Zweede benaderd, die een prachtige 1:50 maquette gemaakt heeft. Hayke was een van de studenten die deelnam aan onze, inmiddels legendarische, ArtEZ-trip naar Los Angeles.
Op mijn suggestie om in het kader van de tentoonstelling persoonlijk een verhaal te komen vertellen over onze ervaringen met het werk van Lautner werd positief gereageerd.
Voor ons onderzoek naar de architect Lautner was een bezoek aan Marquette extra interessant om een indruk te krijgen van de omgeving waarin Lautner is opgegroeid en waaraan hij tijdens zijn leven steeds refereerde. Hij bouwde er samen met zijn vader eigenhandig een forse blokhut, Midgaard genaamd, waar hij tot zijn dood regelmatig naar toe zou gaan en die nog steeds in handen van de familie is.
Op zaterdag stond een bezoek aan Midgaard op het programma. Natuurlijk kenden we de blokhut van foto’s en ook doordat Murray Grigor’s documentaire ‘Infinite Space’ (zie link onder aan deze blog) ermee begint, maar toch was het verrassend. De ‘cabin’ ligt prachtig hoog boven Lake Superior en is slechts via een smal paadje te voet te bereiken (foto's via de link onder aan deze blog). Om de ervaring compleet te maken nemen we nog een duik in het steenkoude meer. Langzamerhand vult de cabin zich met studenten waarmee we direct een interessante uitwisseling hebben. Na een paar uur zijn we weer alleen met Lautner’s dochters Karol en Judy die gaten in onze kennis over hun vader opvullen.
Op zondag gaan we eerst naar het door Frank Lloyd Wright ontworpen huis voor de schoonmoeder van Lautner, Abby Beecher Robberts (de enige vrouw waar Wright echt bang voor was), nu bewoond door Lautner’s dochter Karol. Daarna bekijken we de tentoonstelling. Na een inleiding wordt er met grote stappen door zijn carrière een achttal huizen getoond. De tentoonstelling is prachtig. Zelfs na vijf jaar studie en drie bezoeken aan het John Lautner archief vielen er voor ons nog nieuwe dingen te ontdekken. En het was voor ons natuurlijk geweldig om onze eigen foto’s zo groot afgedrukt terug te zien.
Waar we vooral benieuwd naar waren was de door Hayke gemaakte maquette. Door een fout van UPS was de maquette door de douane in de USA tegengehouden, gesloopt (waarschijnlijk opzoek naar verboden waar), en terug gestuurd naar Arnhem. Ko Jacobs heeft hem samen met Tycho weer opgelapt en opnieuw opgestuurd. Omdat het huis zelf afgebroken is, was het er zonder deze maquette op de tentoonstelling bekaaid afgekomen. De maquette wordt in de vaste collectie van het museum opgenomen.
’s Middags zijn onze lezingen. Over Lautner is al veel verteld door critici en historici. Wij willen dan ook focussen op ons onderzoek en de door ons geobserveerde bouwkundige en architectonische aspecten van zijn werk. Iets wat goed valt bij ons gehoor. De lezing is terug te zien met de link onder aan deze blog.
Ook kondigen we het boek aan waar we mee bezig zijn dat door Artez Press in samenwerking met W-books uitgegeven zal worden.
Aangezien we gevraagd zijn om op donderdag een college over Moderniteit te geven, hebben we drie dagen om ‘in de omgeving’ nog wat rond te kijken. Een huis waar ik als student nog een maquette van heb gemaakt en waar ik toen ook helemaal verliefd op was, is het Douglas House van Richard Meier uit 1973. Het is onlangs volledig in oude glorie hersteld door twee bijzonder vriendelijke eigenaren. Het bleek bij bezoek precies zo te zijn als verwacht maar het was de 500 km omrijden volledig waard (foto's via link).
Een ander werk waar ik nog eens heel graag naar toe wilde, was de kerk van Marcel Breuer in Muskegon waar ik ooit samen met mijn vrouw voor een dichte deur heb gestaan. We hebben er de volgende ochtend om 07:00 uur een afspraak. Ongelooflijke beton constructie, enorm geweld, maar met gek genoeg weinig effect (foto's via link).
Om 10 uur gaat de boot naar Milwaukee (Wisconsin) waar we de uitbreiding van Santiago Calatrava aan het Milwaukee War Memorial van Eero Saarinen bezoeken. Later die dag - op weg naar Frank Lloyd Wright’s Taliesin - hebben we nog een paar afspraken om huizen van Wright van binnen te zien: Pew uit 1940 en Herbert Jacobs uit 1948.
Op woensdag hebben we een drie uur durende rondleiding door Wright’s Taliesin; de woon- en werkgemeenschap waar Lautner als leerling van Wright het vak leerde. De beroemde foto van een jonge schuchtere Lautner achter de brede rug van ‘Mr. Wright’ is hier genomen. Wright’s wereld is hier compleet. Wright’s weduwe heeft ervoor gezorgd dat na haar dood Wright, 20 jaar na zijn dood, illegaal opgegraven is en gecremeerd waarna de as van beide echtelieden gemengd in Taliesin begraven is.
Terug in Marquette bezoeken we nog het geboortehuis van Lautner, nu bewoond door studenten. ’s Avonds geven we ons college. Een introductie Moderne Architectuur van Schinkel tot Koolhaas en een overzicht van het werk van Le Corbusier, voor Europeanen natuurlijk de echte held van het Modernisme.
En zo was een Lautner trip weer een geweldige ervaring.
Jan-Richard Kikkert
(bracht samen met Tycho Saariste van 16-24 September 2011 een bezoek aan Marquette, Michigan)
 |
| Tycho Saariste (links) en Jan-Richard Kikkert op het dak van Midgaard, Marquette |
LINKS
Documentaire "Infinite Space"
Foto's Midgaard
Lezing Jan-Richard Kikkert en Tycho Saariste
Foto's Douglas House
Foto kerk Marcel Breuer
DeVos Art Museum, Marquette, Michigan
Geen opmerkingen:
Een reactie posten